Horft til baka

Það hefur svo sannarlega verið lærdómsríkt þetta rúma ár sem ég hef dvalið á Orkneyjum, bæði hvað varðar vinnuna og einnig hvað varðar mig sjálfan og fjölskylduna. Þegar ég kom hingað í janúar á síðasta ári var verkefnið það að byggja upp nýja fiskeldisstöð og reiknað var með að taka stöðina í gagnið í apríl í fyrra en vegna tafa á útgáfu leyfa frestaðist það þangað til í september. Það var því ekki hægt að byrja að koma fyrir búnaði fyrr en í maí, en þá settum við út rammann sem Færeyska fyrirtækið Vónin útvegaði. Um svipað leyti fengum við afhendan plastbát frá Seahorse Marine sem er aðallega notaður til fólksflutninga. Kvíarnar, tólf talsins, voru smíðaðar af skoska fyrirtækinu Fusion Marine en fyrsta kvíin var tilbúin í byrjun febrúar og þær voru geymdar í fjöru á eyju sem nefnist Sandey. Vinnubáturinn okkar var svo afhentur í júlí en hann var smíðaður hjá Arklow Marine á Írlandi. Netin í kvíarnar komu um svipað leyti en Knox sér SSF fyrir netum í kvíar.   Það var svo í byrjun september að fóðurpramminn kom til okkar frá McDuff í Skotlandi, en hann er búinn fóðrunarkerfi frá Storvik ásamt myndavélum og brennsluofni fyrir dauðfisk. Ljós og rafmagn í kvíar fengum við svo frá J.T. Electric í Færeyjum.   Heildarkostnaður við að koma stöðinni upp var tæpar 3 milljónir punda, eða rúmur hálfur milljarður íslenskra króna. Seiðin voru sett út á tímabilinu september október um 80 gr og okkar verkefni er að koma þeim í sláturstærð, 4,5 kg, fyrir lok október en á þeim tímapunkti er reiknað með því að við verðum eina stöð SSF á Orkneyjum og Hjaltlandseyjum sem verður með fisk í sláturstærð.   Þrátt fyrir að flest hafi gengið að óskum hefur ekki allt gengið áfallalaust. Fyrst var auðvitað frestun á útgáfu leyfanna en ef allt hefði gengið að óskum værum við að hefja slátrun eftir um tvo mánuði. Eftir að seiðin höfðu verið í sjó í rúman mánuð fór að bera á tálknasjúkdómi sem kallast AGD (Ameobic Gill Disease) en það er sjúkdómur sem er viðvarandi hér á Orkneyjum og allar stöðvar þurfa að baða hverja kynslóð a.m.k. einu sinni. Það kom þó á óvart hversu fljót okkar seiði voru að næla sér í þetta og því var fiskurinn baðaður í Desember og Nóvember en vonandi þarf ekki að baða þessa kynslóð aftur. Í desember og janúar gekk hvert fárviðrið af öðru yfir og misstum við út um 30 daga í fóðrun vegna þess en það setur aukna pressu á okkur að ná fiskinum í sláturstærð á tilsettum tíma. Það ætti þó að takast en sjávarhitinn fór lægst í 6,7 ÌŠC í mars en fer væntanlega í 14 í ágúst.   Í einu fárviðrinu brotnuðu tvær af nýju kvíunum, önnur þeirra á þremur stöðum en sem betur fer tókst að redda málunum og færa fiskinn úr þeim í aðrar kvíar þannig að ekki varð tjón á lífmassa. Ástæðan fyrir því að kvíarnar brotnuðu er talin vera sú að þær þurftu að bíða í fjörunni á Sandey í nokkra mánuði og grjót og möl er talin hafa nuddað plastið og þynnt það þannig að kvíarnar þoldu ekki þau veður sem gengu yfir. Þetta er sérstaklega athyglisvert vegna þess að kvíarnar eru smíðaðar úr þykkasta efni sem notað er í þessar kvíar og rörin eru 450mm sver en það er m.a. sá sverleiki sem notaður er í stærri kvíar. Það hefur líka verið lærdómsríkt að fá að starfa hjá stóru fiskeldisfyrirtæki eins og SSF og læra um þær aðferðir sem fyrirtækið notar t.d. til hvers er ætlast af starfsmönnum, öryggismál, dýravelferð, dýraheilsu og fleira. Nú þegar þetta er skrifað er komið vor og vonandi verða áföllin ekki mikið fleiri Framundan hjá okkur að stærðarflokka fiskinn í kvíarnar en tilgangurinn með því er að auðvelda fóðrun og já jafnari fisk,í réttri stærð, í slátrun á tilskildum tíma.

Hvað mig og fjölskylduna varðar þá blundaði alltaf í okkur að prófa eitthvað þessu líkt og að hika er að sama og tapa, sveltur sitjandi kráka en fljúgandi fær og svo framvegis. Allavega hefði eftirsjáin alltaf nagað ef við hefðum ekki slegið til. Nú vitum við hvernig þetta er og eflaust munum við snúa til baka breyttar manneskjur, vonandi til hins betra.